De Nederlandse unicorn die op alle lijstjes ontbreekt
Tijdens de LOEY-awards afgelopen maand werd Prins Constantijn gevraagd naar de uitgesproken ambitie van TechLeap om jaarlijks twee nieuwe unicorns voort te brengen in Nederland.
Constantijn gaf aan dat hij op basis van de pijplijn al had ingeschat dat dit wel do-able moest zijn en hij grapte dat hij zich er eigenlijk makkelijk van af had gemaakt.
Met de kwaliteit van ondernemers die in de zaal zat (onder wie ook de genomineerde talenten trouwens) denk ik dat hij gelijk heeft: er zijn veel topondernemers in Nederland en twee unicorns per jaar is ambitieus maar moet lukken.
Maar ik las ook een artikel in NRC deze maand op basis van een interessant rapport van Dealroom waarin werd gezegd dat Nederland maar liefst 12 unicorns heeft.
12? Ik dacht dat er nu maar één Nederlandse unicorn in de unicorn-club zit, en dat is (naar eigen zeggen) Bitfury. Maar precies die ontbreekt dan weer op de lijst van NRC (overigens heeft Dealroom ze wel in het vizier maar is de waardering inderdaad niet bevestigd).
Als je het rapport leest dan blijkt dat Dealroom een cumulatief overzicht gemaakt van bedrijven die sinds 2013 de unicorn-status hebben gekregen. En daarbij hebben ze de definitie van een unicorn een beetje gebogen. In plaats van de gangbare definitie (“a startup that is privately-owned with a valuation exceeding $1 billion.”) heeft Dealroom het privately-owned stukje uit de definitie laten vallen. Volgens hen is een unicorn een in Nederland opgericht techbedrijf dat een onderneming met een waarde van 1 miljard dollar of meer is geworden. Tja, zijn Philips, ING en Shell dan ook unicorns?
Op unicorn-koers, maar voortijdig afgehaakt
Als je dan de lijst met de 12 unicorn gaat bekijken dan valt er eigenlijk wel een hoop op af te dingen. Veel bedrijven lagen op unicorn-koers, maar zijn vroegtijdig overgenomen of naar de beurs gegaan (denk aan Elastic vorig jaar) en hebben dus nooit officieel die mythische status gehad.
Vrijwel alle bedrijven die zijn meegerekend in het onderzoek van Dealroom zijn nu beursgenoteerd (en dus niet meer privaat) of zijn overgenomen door grote (buitenlandse) multinationals. GitLab zie ik niet echt als Nederlands bedrijf, hoewel het gretig wordt geclaimd door Utrecht. Coolblue is met de beste wil nog een keer een unicorn te noemen, al vind ik dat een bedrijf uit het vorige millennium niet echt meer een startup is.
Waar zijn de Nederlandse unicorns?
Ik denk dat de belangrijkste take-away van het Dealroom onderzoek is: er komt ca. 1 Nederlandse unicorn per jaar bij dus om de doelstelling van 2 per jaar te halen moet het ecosysteem zich nog verder ontwikkelen. En als je dan kritisch kijkt naar de omvang van de huidige unicorn-club in Nederland dan is de score nog mager met een vrij — of zelfs compleet — lege club.
Er zijn zeker veel mooie, hooggewaardeerde bedrijven in Nederland of met Nederlandse roots (zie Dealroom lijstje), maar laten we geen unicorns gaan creëren door de definitie te buigen en unicorn-stickers uit te gaan delen. Ik zie unicorns nog steeds meer als een indicatie van de volwassenheid van het startup-ecoysteem dan als doel op zich.
Maar als we dan toch unicorns willen voortbrengen dan zet ik in op de genomineerden en (oud-)winnaars van de LOEY-awards, denk aan Picnic, Mollie en Backbase, of bunq (Ali winnaar volgend jaar?).
De unicorn die op geen unicorn-lijstje staat
Maar…er is een Nederlandse unicorn die tot nu toe op alle lijstjes ontbreekt. En ik denk dat ik die 'ontdekt' heb.
Ter reminder, een unicorn is een private (dus niet beursgenoteerd of overgenomen) startup (dus niet te oud) met een waardering van tenminste $1 miljard.
Daar komt ie dan:
CitizenM 🎉!
CitizenM is een hotelketen en is vanaf het begin al goed gefund door de diepe zakken van oprichter Rattan Chadha en investeerder KRC Capital, dus het is zeker niet een typische startup. Maar het heeft een vernieuwend model (o.a. technologie i.p.v. personeel, veel standaardisatie), waarmee ze heel snel en internationaal kunnen groeien.
CitizenM is in 2005 opgericht heeft het hoofdkantoor in Amsterdam en is ‘privately held’. Maar zijn ze ook gewaardeerd op $1 miljard of meer?
Ik volg ze al een tijdje en had met wat aannames (# hotels, #kamers, bezettingsgraad, etc) een berekening gemaakt wat hun omzet — en dus hun waardering zou moeten zijn. En die kwam hoger uit dan $1 miljard.
Maar wat zag ik toen ik dit stukje schreef: “In March 2019, GIC Private Limited acquired a 25% stake in CitizenM, valuing the company at €2 billion.” In maart helemaal gemist, maar inderdaad: gewaardeerd op meer dan $1 miljard.
Laten we wel wezen; als het algemeen geaccepteerd is dat WeWork een unicorn is (zolang die soap nog duurt natuurlijk) dan is het ook prima te verdedigen dat CitizenM een Nederlandse unicorn is.
Prins Constantijn zal blij met me zijn.
Meer van dit soort artikelen in je inbox? Meld je dan even aan voor GEC Insights, mijn maandelijkse mailing met analyses, inzichten en best practices over het Nederlandse venture capital ecosysteem.
